Stwardnienie rozsiane
Po łacinie sclerosis multiplex, w skrócie SM. Jest to choroba postępująca, w której rozsiane w mózgu i rdzeniu kręgowym zmiany o charakterze zapalnym powodują zanik osłonki mielinowej nerwów. Z tej przyczyny utrudnione jest przewodzenie nerwowe. Objawy zwykle zaczynają się od zaburzeń widzenia (gdy dotknięty chorobą jest nerw wzrokowy), czasem występują również zaburzenia czucia dotyku, temperatury i bólu. Mogą też pojawić się zawroty głowy i podwójne widzenie. Objawami dodatkowymi są: zaburzenia snu, zmęczenie, osłabiona siła mięśniowa, sztywność mięśni i skurcze, ciężkość nóg. Wraz z postępem choroby pojawiają się takie objawy, jak drżenie zamiarowe (nie ma drżenia w spoczynku, ale zaczyna się ono wraz z rozpoczęciem ruchu), problemy z równowagą i koordynacją, oczopląs, zawroty głowy, zaburzenia pracy zwieraczy, depresja. Objawy są zależne od tego, które nerwy zostały objęte procesem chorobowym.
Przyczyny nie są do końca rozpoznane. Jest to choroba autoimmunologiczna, pewną rolę odgrywają czynniki genetyczne i środowiskowe, coraz więcej dowodów naukowych pozwala też wiązać SM z przebytą boreliozą.
Typy SM:
- postać rzutowo-remisyjna,
- postać wtórnie postępująca,
- postać pierwotnie postępująca,
- postać postępująco-nawracająca.
Regularna fizjoterapia o umiarkowanym wysiłku pomaga dłużej utrzymać stan zdrowia. Pozwala na wzrost siły mięśniowej, równowagi, koordynacji, napięcia mięśniowego zwieraczy, mniejsze zmęczenie, łagodzi również depresję. Wysiłek fizyczny poprawia kondycję psychiczną. Dodatkowo korzystnie działa dieta.